ALFRED SCHNITTKE – complexiteit van klanken

Alfred Schnittke (1934-1998) verraste de wereld met bewerkingen van indrukwekkende Russisch-Orthodoxe muziek.  Lieflijke passages wisselen zich af met ongenadig ruwe klanken. De arrangementen zijn gemaakt door Jacobus den Herder.

‍

UKRAIN ORTHODOX CHANTS  – muziek uit het hart van Oekraïne

Rechtstreeks uit het archief van Orthodoxe kerk uit Kiev waar ze in hun oorspronkelijke vorm gevonden zijn door familie van Khrystyna Kulchyhnska: één van de leden van het Ensemble CelloWercken. Samen met de andere leden brengt ze deze muziek vanuit het hart van Oekraïne.

‍

REACHING OUT TO FREEDOM – een langzaam ontvouwen van hoop op een vreedzame toekomst

‘Reaching out to Freedom’ omvat 3 verschillende stukken voor cello’s die de beweging beschrijven van een diepe wanhoop en zwaar verlies tot het voelen van vertrouwen en de hoop op een nieuw begin. Niet alleen verlies en hoop komen hier samen – het stuk wordt uitgevoerd door 2 bevriende cellisten met een oorsprong uit respectievelijk Oekraïne en Wit-Rusland. Beide maken zij deel uit van het Ensemble CelloWercken. ‘Duisternis’, ‘dageraad’ en ‘daglicht’ van stiltecomponist Kris Oelbrandt hebben alle 3 een introvert karakter: ze ontvouwen langzaam hun helderheid en licht, hopend op een vreedzame toekomst.

‍

iABWOEN – over het licht dat steeds opnieuw tevoorschijn komt

Het concert vervolgt met het betekenisvolle lied Abwoen. Deze van oorsprong Aramese tekst – in de taal die Jezus sprak – kennen we in onze Westerse traditie als het ‘Onze Vader’. Zanger Jan Linssen brengt dit gebed en wordt daarin begeleid door het Ensemble CelloWercken.

Samen brengen ze de boodschap die gaat over het licht dat uit de duisternis geboren wil worden, dat het nodig is dat we daar in ieder van ons ruimte voor maken, zodat het over alles en iedereen kan gaan schijnen en we het goede kunnen doen. Dat we kunnen loslaten en vergeven, zodat we iedere keer opnieuw weer heel kunnen worden en ons dit licht en deze overvloed zullen herinneren.

‍

DROP AFTER DROP – een oproep tot vrede

De Oekraïens/Haagse componist Maxim Shalygin schreef voor Festivals for Compassion ‘Drop after Drop’. Deze steunbetuiging aan Oekraïne wordt vanavond uitgevoerd door het dynamische Kamerorkest van het Noorden. Festivals op alle continenten werden uitgenodigd het stuk te programmeren en zo ging het de hele wereld over. Na tal van podia klinkt vanavond ook in Zutphen – met maar liefst 20 strijkers – dit krachtige ‘nee’ tegen het Russische geweld en de oproep tot vrede.

Shalygin: ‘Vanaf de eerste dag van de oorlog in Oekraïne heeft zich een verschrikkelijke pijn in mij vastgezet. Iedere keer als ik mijn ogen sluit, hoop ik dat ik wakker wordt uit deze vreselijke droom … alleen is het geen droom. Al deze pijn heb ik omgezet in Drop after Drop, samen met de herinneringen uit mijn kindertijd toen familieleden me vertelden over de voorbije oorlogsjaren en oorlogsliederen zongen. Ik hoor die liederen steeds opnieuw in mezelf klinken en wil dat ze ophouden’.

Op het programma staan twee van de in totaal drie werken van ‘Drop after Drop’, namelijk Tristium van Sviatoslav Lunyov (1964, Kyiv) en Satarsa van Maxim Shalygin (1985, Dniprodzerzhynsk). Maryana Golovchenko (1986, Kyiv) zingt tussen de stukken intermezzi als commentaar. Zij symboliseert de stem van verleden, heden en toekomst.

Tijdens het concert herdenken de musici met het publiek – bij kaarslicht – de onschuldige slachtoffers van de wrede en zinloze oorlog. Het programma is emotioneel intens, maar dompelt de luisteraar ook onder in een steeds diepere meditatie.

‍